بیماری فشار خون

قلب انسان در هر انقباض، خون را وارد سرخرگ ها می کند و از این طریق خون را از قلب به دیگر نقاط بدن می‌رساند خون برای اینکه بتواند درون رگ ها جریان یابد باید فشاری را به دیواره ی عروق وارد سازد به فشاری که در هر انقباض عضله قلب در اثر برخورد خون به دیواره سرخرگ وارد می‌شود، فشار خون گفته می شود. فشار خون بالا به معنی افزایش فشار وارده از جریان خون، بر دیواره عروق می باشد و میتوان از فواید پرستار روزانه سالمند همراهی و کمک به روند پیشگیری و بهبود بیماری های فرد بخصوص کنترل فشار خون در افراد را نام برد.

بیماری فشار خون بالا در اکثر مواقع علامتی ندارد و به همین دلیل بسیاری از مردم برای سال ها به فشار خون مبتلا هستند، بدون اینکه مطلع باشند. استرس و فعالیت بدنی از جمله عواملی است که بطور طبیعی‌ باعث بالا رفتن فشار خون‌ می شود، اما در افراد مبتلا به بیماری‌ فشار خون‌ بالا، فشار خون‌ بالاتر از حد طبیعی‌ در‌ هنگام‌ استراحت‌ نیز دیده می شود.

چه عواملی باعث تغییر در فشار خون میشوند؟

فشار خون همیشه ثابت نمی ماند و فعالیت هایی که انجام می دهید می تواند آن را تغییر دهد اما عواملی مانند داروها، سن و تغییرات در وضعیت شما می توانند آن را تغییر دهند.

اگر فشار خون شما در اولین اندازه گیری بالا یا پایین است بهتر است آن را چند بار در هفته تکرار کنید تا به درستی آن پی ببرید.

انواع فشار خون 

• فشار خون نرمال
• فشار خون بالا
• فشار خون پایین

علائم بیماری فشار خون بالا

علائم این بیماری در بسیاری از افراد مبتلا به فشار خون بالا، مشخص نیست و عموما این افراد حال عمومی مناسبی دارند. علائمی چون سردرد، تنگی نفس و خونریزی از بینی زمانی بروز می یابد که فشار خون خیلی بالا رفته باشد. با این حال اندازه گیری میزان آن قطعی ترین راه تشخیص فشار خون بالا است. در مواقعی که فشار خون به حد بحرانی رسیده است علایمی چون سردرد و سرگیجه، خواب‌آلودگی، گیجی‌، کرختی‌ و مور مور شدن‌ در دست ها و پاها، سرفه‌ خونی، خونریزی‌ از بینی‌ و تنگی‌ نفس‌ شدید بروز پیدا می کند. پرستار سالمند در منزل با بررسی این علائم و اندازه گیری مرتب فشار خون می تواند در تشخیص این بیماری و درمان به موقع آن، کمک کننده باشند.

ﻋﻮاﻣﻞ ﺑﻮﺟﻮد آورﻧﺪه ﻓﺸﺎر ﺧﻮن ﺑﺎﻻ

ﺑﺮای ﺑﯿﺸﺘﺮ اﻓﺮاد ﻧﻤﯽ ﺗﻮان ﯾﮏ ﻋﺎﻣﻞ را دﻟﯿﻞ اﺻﻠﯽ ﺑﺎﻻ ﺑﻮدن ﻓﺸﺎر ﺧﻮن داﻧﺴﺖ. چراکه مجموعه ای از عوامل باعث ایجاد این بیماری می شود که بعضی از عوامل عبارتند از:

• سن‌ بالای‌ 60 سال
• مصرف سیگار و الکل
• چاقی و اضافه وزن
• کم تحرکی و نداشتن فعالیت بدنی
• استرس
• عوامل ژنتیکی و سابقه ی خانوادگی
•  رژیم‌ غذایی‌ حاوی‌ نمک‌ یا چربی‌ اشباع‌ شده‌
• عدم مصرف میوه و سبزی

بیشتر بخوانید

• جدول قند خون نرمال در سنین مختلف 
• جدول کلسترول خون نرمال در سنین مختلف

عوارض‌ فشار خون بالا

فشار خون بالا  جزء بیماری هایی است که قبل از آشکار شدن علائم آن، تا سالها از درون به بدن آسیب میزند. حدود نیمی از افرادی که فشار خون بالا داشته اند و اقدام به درمان آن نکرده اند به دلیل بیماری قلبی مرتبط با جریان خون ضعیف و یک سوم آنان بر اثر سکته جانشان را از دست می دهند.

فشار خون کنترل نشده، در دراز مدت باعث ایجاد مشکلات عدیده ای می گردد. این بیماری می تواند ارگان های مختلف بدن مثل مغز، قلب، کلیه، ریه و چشم را درگیر کند. سکته مغزی، حمله قلبی، نارسایی احتقانی قلب و ادم‌ ریوی، نارسایی‌ کلیه و آسیب چشمی و مشکل بینایی از عوارض اصلی فشار خون بالا هستند.

افرادی که دچار فشار خون بالا هستند، بیشتر در معرض سکته مغزی و حمله قلبی خواهند بود. اگر فشار خون بالا به مدت طولانی بدون درمان باقی بماند، ممکن است نارسایی کلیوی رخ دهد و یا حتی به بینایی آسیب وارد شود. در ضمن امکان دارد که قلب بطور غیر طبیعی بزرگ شده و کارایی آن کم شود که چنین وضعیتی می تواند منجر به نارسایی قلبی و اختلال در پمپاژ خون توسط قلب شود.

عادت هایی در جهت کاهش فشار خون

بیماری فشار خون در مراحل ابتدایی، با رعایت یک سری نکات ساده و تغییرات کوچک در سبک زندگی قابل اصلاح است. از این طریق می توان از عوارض و آسیب های جبران ناپذیر فشار خون بالا جلوگیری کرد.

کاهش نمک وعده های غذایی

مصرف نمک، یکی از عوامل بسیار تاثیرگذار در بالا رفتن فشار خون است. بنابراین با کم کردن نمک تا حدودی میتوان از فشار خون بالا جلوگیری کرد. به این منظور، بهتر است که از گذاشتن ظرف نمک در سفره اجتناب کرد. البته بخش زیادی از نمک، در هنگام پخت غذا مصرف میشود. بنابراین بهتر است هنگام پخت، از نمک کمتری استفاده شود، همچنین در هنگام خرید با توجه به برچسب مواد غذایی، کالای مورد نیاز انتخاب شود.

کاهش وزن

ﮐﻢ ﮐﺮدن وزن در ﺻﻮرت ﻧﯿﺎز ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ به ﮐﻢ ﮐﺮدن ﻓﺸﺎر ﺧﻮن و ﮐﺎﺳﺘﻦ از ﺧﻄﺮات و ﺑﯿﻤﺎریها ﮐﻤﮏ ﮐﻨﺪ. بهترین راه ﺑﺮای ﮐﻢ ﮐﺮدن وزن اﺳﺘﻔﺎده از غذاهایی که ﭼﺮﺑﯽ و ﮐﺎﻟﺮی ﮐﻤﺘﺮی دارﻧﺪ، و زﯾﺎد ﮐﺮدن ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ های ﺟﺴﻤﺎﻧﯽ اﺳﺖ. ﺑﺎ اﻋﻤﺎل ﺗﻐﯿﯿﺮات ﮐﻮﭼﮏ در رژﯾﻢ ﻏﺬاﯾﯽ و ﻣﯿﺰان ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺧﻮد ﻣﯽ ﺗﻮان ﻋﺎدتهاﯾﯽ را در ﺧﻮد اﯾﺠﺎد ﮐرد که ﺣﻔﻆ ﮐﺮدن شان در طﻮل ﻋﻤﺮ آﺳﺎن ﺑﺎﺷﺪ.

افزایش فعالیت فیزیکی

30 دقیقه ورزش با شدت متوسط به صورت روزانه، می تواند در پایین آوردن بیماری فشار خون بسیار کمک کننده باشد. البته برای بعضی از افراد اختصاص 30 دقیقه در روز بسیار زیاد است، این افراد می توانند فعالیت های روزانه ی خود را بیشتر از پیش کنند.

درمان فشار خون

افزایش یا کاهش فشار خون میتواند برای سلامتی خطرناک باشد راهکایی که در ادامه به آنها میپردازیم میتواند در درمان آن موثر باشد

• تغییر در سبک زندگی و اصلاح عادت های نادرست
• دوری از استرس و اضطراب
• کاهش اضافه وزن
• ورزش منظم
• جلوگیری از سیگار کشیدن
• استفاده از رژیم غذایی سالم

اگر تغییراتی که در شیوه زندگی ایجاد می کنید نتواند فشار خون شما را به حالت عادی بازگرداند به پزشک خود مراجعه کنید تا او داروهایی را تجویز کند که به بهبودی سریعتر شما کمک می کند و باید در هنگام مصرف دارو ها موارد زیر را رعایت کنید:

• از داروها در زمان های تجویز شده استفاده کنید.
• بدون مشورت با پزشک داروها را قطع نکنید.
• اگر در خانه دستگاه فشار خون دارید، فشار خون خود را طبق دستور پزشک اندازه گیری کنید.
• از مصرف داروهای فشار خون به صورت خودسرانه خودداری کنید.
• به طور منظم برای معاینه به پزشک مراجعه کنید تا بتواند بهترین درمان را برای شما ارائه دهد.

پیگیری مداوم افراد مبتلا به فشار خون

افراد مبتلا به فشار خون بالا، باید به صورت منظم میزان فشار خون شان اندازه گیری شود. همچنین، چشم ها باید توسط دستگاه مخصوصی معاینه ‌شود و وضعیت عروق شبکیه چشم نیز بررسی گردد، چراکه فشار خون بالا می تواند موجب آسیب عروق شبکیه گردد. فعالیت الکتریکی و ریتم قلب توسط الکتروکاردیوگرام (ECG) یا نوار قلب بررسی می‌شود. آزمایش خون جهت اندازه‌گیری میزان کلسترول و قند خون نیز حائز اهمیت است. میزان بالای کلسترول و قند خون، خطر ابتلا به بیماریهای قلبی را افزایش می‌دهد. آزمایش ادرار نیز برای بررسی وضعیت کلیه‌ها اهمیت دارد. فشار خون بالا می‌تواند در عملکرد کلیه‌ها اختلال ایجاد کند. پرستار بیمار در منزل میتواند بسیاری از پیگیری و مراقبت های مورد نیاز این بیماران را برطرف کند، این افراد در برگشت سالمندان به زندگی کمک شایانی می کنند.

پیگیری مدام فشار خون برای مراقبت از بیمار سکته مغزی در منزل یک عمل حیاتی است که خطر تکرار این عارضه را تاحد چشم‌گیری کاهش داده و به بهبود وی کمک می‌کند.

سخن آخر

فشار خون می تواند به مغز، قلب و کبد آسیب برساند و می تواند بدون هیچ علامتی در بدن کاهش یا افزایش یابد بنابراین بهترین گزینه برای افراد این است که چکاپ سالانه برای اندازه گیری آن انجام دهند و اگر فکر می کنید فشار خون شما از دامنه حد معمول خارج شده است بهتر است هر چه زودتر به پزشک مراجعه کنید.