| نوع کلسترول | حالت نرمال |
| کلسترول LDL یا کلسترول «بد» | زیر 100 |
| کلسترول HDL یا کلسترول «خوب» | بالای 60 |
| تمام کلسترول‌ها | زیر 200 |
جدول بالا نشان دهنده سطح کلسترول خون نرمال به طور کلی در تمام سنین و جنسیت‌ها است. با این حال برای جواب به سوال: «کلسترول نرمال چند است؟» باید به سن و جنیست هر فرد و شرایط مختلف آنها توجه ویژه‌ای داشت. برای همین پزشک باید سطح چربی خون نرمال شما را تایین کند.
برای دانستن میزان کلسترول خون و بررسی آن باید آزمایش چربی خون بدهید. آزمایش توسط پزشک یا پرستار در مطب، آزمایشگاه یا بیمارستان انجام می‌شود. البته قابل به ذکر بوده که امروزه شرکت خدمات پرستاری نیز قابلیت انجام تست چربی خون در خانه را نیز دارد.
میزان نرمال کلسترول در آزمایش خون چقدر است؟
سطح طبیعی کلسترول توسط آزمایش خون انجام می‌شود که بر اساس سن و جنسیت افراد متفاوت است.
کلسترول نرمال بر اساس سن
جدول زیر مقادیر نرمال کلسترول در سنین مختلف را نشان می‌دهد. این اعداد برای افراد سالم که هیچگونه سابقه بیماری ندارند است. برای همین اگر عارضه‌ای داشته یا سابقه مشکلات عروقی در خانواده دارید، باید حد نرمال کلسترول خود را از پزشک بخواهید.
در حالت ایده‌آل و در ورزشکاران کلسترول LDL باید زیر 70 میلی گرم در دسی لیتر (mg/dL) باشد. اطلاعات داخل جدول چربی خون سالم از بیمارستان کلیولند کلینیک (Cleveland Clinic) گرفته شده.
| سن | تمام کلسترول | کلسترول غیر HDL | کلسترول LDL | کلسترول HDL | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 19 ساله و جوان‌تر | 19 ساله و جوان‌تر | تمام کلسترول | زیر 170 | کلسترول غیر HDL | زیر 120 | کلسترول LDL | زیر 110 | کلسترول HDL | بالای 45 |
| 20 ساله و بزرگتر در آقایان | 20 ساله و بزرگتر در آقایان | تمام کلسترول | 125 تا 200 | کلسترول غیر HDL | زیر 130 | کلسترول LDL | زیر 100 | کلسترول HDL | بالای 40 |
| 20 ساله و بزرگتر در بانوان | 20 ساله و بزرگتر در بانوان | تمام کلسترول | 125 تا 200 | کلسترول غیر HDL | زیر 130 | کلسترول LDL | زیر 100 | کلسترول HDL | بالای 50 |
تمام اعداد در جدول در واحد mg/dL است.
کلسترول پایین نشانه حد نرمال کلسترول نیست ولی در نظر داشته باشید که زمانی که جواب تست خود را می‌گیرید می‌خواهید LDL خون‌تان پایین و HDL آن بالا باشد. در حالت ایده‌آل HDL باید بالای 60 باشد. HDL بالای 60 از شما در برابر بیماری‌های قلبی مقاوم می‌کند.
کلسترول نرمال بر اساس جنسیت
در بیشتر مواقع سطح طبیعی کلسترول در زنان و مردان یکسان است و جنسیت زیاد در کلسترول نرمال تاثیر گذار نیست. اما یک تفاوت اساسی در بین زنان و مردان بزرگسال وجود دارد که آن حداقل اندازه HDL طبیعی است. با توجه به جدول بالا بانوان باید سطح بیشتری از کلسترول HDL را داشته باشند. حداقل مقدار کلسترول خوب در زنان 50 است که این، از میزان مورد نیاز برای آقایان (40 mg/dL) بیشتر است.
کلسترول نرمال در مردان
کلسترول خون نرمال در مردان بصورت خلاصه:
- تمام کلسترول زیر 200
- کلسترول HDL بالای 40
- کلسترول LDL زیر 100
کلسترول نرمال در زنان
کلسترول نرمال بانوان بصورت خلاصه:
- تمام کلسترول زیر 200
- کلتسرول HDL بالای 50
- کلسترول LDL زیر 100
چرا دانستن اندازه نرمال کلسترول خون مهم است؟
کلسترول بالا یکی از عوامل خطر اصلی در سکته قلبی است. کلسترول نوعی چربی (لیپید) است که وجود آن در انجام برخی از وظایف بدن حیاتی است، اما با بالا رفتن کلسترول (مخصوصا کلسترول LDL) شما در خطر بیماری‌ها و عوارض زیاد قرار می‌گیرید. در کلسترول بالا چربی می‌تواند وارد دیواره‌های شریان خون شود و با رسوب کردن به یکپارچگی رگ‌ها و شریان‌ها آسیب جدی وارد کند.
رسوب کردن چربی در عروق به تصلب شرایین نیز معروف است که عوارض و بیماری‌های زیر را همراه دارد:
- بیماری عروقی قلبی که در آن جریان خون به قلب مسدود شده.
- بیماری شریان محیطی که باعث مسدود شدن خون به پاها و بازوها می‌شود.
- بیماری شریان کاروتید یا گرفتگی مغزی که باعث نارسایی خون به مغز می‌شود.
هر کدام از این بیماری‌ها عارضه‌های مختلف دیگر دارند که برای همه افراد خطرناک و حتی مرگ آساست. بیماری‌هایی مانند سکته مغزی و حملات قلبی دو بیماری کشنده هستند که خیلی وقت‌ها از کلسترول بالا سرچشمه می‌گیرد.
شما می‌توانید سال‌ها با کلسترول بالا زندگی کنید ولی از آن خبری نداشته باشید و به صورت ناگهانی دچار حملات قلبی یا بدتر، سکته مغزی شوید. خارج شدن کلسترول از حالت نرمال خود آسیب‌های غیر قابل بازگشت در بدن ایجاد می‌کند.
اگر تعداد کلسترول شما خیلی بالاست، هیپرلیپیدمی رخ می‌دهد که یکی علائم خطر جدی برای بدن به شمار می‌آید. با تشخیص زودهنگام کلسترول بالا شما فرصتی مناسب بدست می‌آورید تا با تغییرات در نحوه زندگی از عوارض آن جلوگیری کنید و کلسترول خود را به سطح نرمال برسانید.
میزان کلسترول خون شما توسط آزمایش چربی خون مشخص می‌شود.
آزمایش چربی خون چگونه است؟
دو راه آزمایش چربی خون برای بررسی میزان کلسترول نرمال خون وجود دارد:
- گرفتن خون از بازو توسط آمپول؛ که در آن باید به مدت 12 ساعت ناشتا باشید و جواب آن بعد از چند روز فرستاده می‌شود.
- تست نوک انگشت؛ که معمولا برای افراد در سنین 40 به بالا است. در این آزمایش یک دستگاه مخصوص دیجیتال (Multicarein) نوک دست را سوراخ می‌کند و میزان کلسترول بعد از چند دقیقه نشان داده می‌شود.
نحوه خواندن آزمایش چربی خون برای بررسی حد نرمال کلسترول
یادتان باشد که کلسترول پایین صرفا نشانه سلامتی شما نیست. چندین مدل کلسترول خون وجود دارد که شما در آزمایش کلسترول خون خود مشاهد می‌کنید. البته مهم‌ترین این کلسترول‌ها HDL یا کلسترول خوب و LDL یا کلسترول بد هستند.
- کلسترول خوب (HDL): اسم علمی این کلسترول لیپوپروتئین با چگالی بالا بوده که وظیفه آن انتقال دیگر کلسترول‌های داخل خون به کبد برای دفع شدن است. برای همین در آزمایش هرچه HDL بیشتر باشد، بهتر است.
- کلسترول بد (LDL): اسم علمی این کلسترول لیپوپروتئین با چگالی کم است. بدن به مقدار کمی LDL نیاز دارد تا کلسترول‌های مورد نیاز را به سلول‌های بدن برساند ولی حد زیاد آن باعث ایجاد پلاک و رسوبات در شریان‌های شما می‌شود.
- کلسترول بد (VLDL): اسم علمی این کلسترول لیپوپروتئین با چگالی خیلی کم است که این هم کلسترول بد برای بدن است. VLDL ها یک نوع چربی مضر در خون را حمل می‌کنند که با زیاد شدن آن باعث انباشته این چربی در رگ‌ها می‌شود.
- کلسترول غیر HDL: این نوع نوشته را در برگه آزمایش خود مشاهده خواهید کرد که نشان دهند تمام کلسترول‌های مختلف دیگر در خون شماست. عملیات ریاضی آن به صورت تمام کلسترول منهای کلسترول HDL است.
- تمام کلسترول: این اطلاعات در برگه آزمایش نشان دهنده تمام کلسترول‌های مختلف در بدن است.
- نسبت بین تمام کلسترول‌ها و HDL: این نشان دهنده میزان HDL به نسبت تمام کلسترول هاست. برای سلامت شما این عدد باید زیر پنج باشد.
- تری گلیسیرید: این یک نوع چربی است که در آزمایش چربی خون مشاهده خواهید کرد. همانند LDL، بدن به مقدار کمی تری گلیسیرید نیاز است ولی مقدار زیاد آن خطر تصلب شرایین و دیگر بیماری‌های قلبی و عروقی را بالا می‌برد.
میزان کلسترول خون به صورت میلی گرم در دسی لیتر است (mg/dL). پزشکان برای اندازه‌گیری چربی خون شما از این واحد استفاده می‌کنند.
کلسترول خون بالا چقدر است؟
کلسترول بالا معمولا زمانی رخ می‌دهد که تمام کلسترول‌های خون شما در آزمایش بیش از 200 mg/dL یا LDL خون بیش از 100 باشد. دسته بندی در بالا بودن کلسترول بصورت «لب مرز» و «بالا» است که البته در LDL چند تقسیم بندی دیگر وجود دارد تا دکتر بهتر بتواند خطرات آن را مشخص کند.
- لب مرز = کلسترول لب مرز یعنی شما در خطر کلسترول بالا و عوارض آن هستید.
- بالا = کلسترول بالا خطرناک است و باید به سرعت درمان شوید.
کلسترول بالا در تمامی سنین
اطلاعات داخل جدول زیر توسط کلینیک کلیولند ایجاد شده که کلسترول بالا در تمامی سنین را به شما نشان می‌دهد.
| سن | تمام کلسترول | کلسترول غیر HDL | کلسترول LDL | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 19 سالگی و جوان‌تر | 19 سالگی و جوان‌تر | تمام کلسترول | لب مرز= 177 – 199; بالا = 200 و بیشتر | کلسترول غیر HDL | لب مرز = 120 – 144; بالا = 145 و بیشتر | کلسترول LDL | لب مرز: 110 – 125; بالا = 130 و بیشتر |
| 20 سالگی و بزرگتر | 20 سالگی و بزرگتر | تمام کلسترول | لب مرز = 200 – 239; بالا = 240 و بیشتر | کلسترول غیر HDL | بالا = 130 و بیشتر | کلسترول LDL | بیش از حد نرمال = 100 – 129; لب مرز = 129 – 159; بالا = 160 – 189; خیلی بالا = 190 و بیشتر |
تمام اعداد در واحد mg/dL است
باید هر چند وقت یکبار آزمایش کلسترول بگیرم؟
معمولا، اولین آزمایش کلسترول خون توسط متخصص اطفال در دوران کودک اندازه‌گیری می‌شود. اگر نیاز شد، این آزمایش هر پنج سال یکبار نیز انجام می‌شود. وگرنه دوباره این آزمایش در 18 سالگی تکرار می‌شود.
در صورت چربی خون بالا فرزندتان می‌توانید از خدمات پرستار بچه برای کنترل آن استفاده کنید.
فاصله زمانی مناسب برای هر آزمایش بعد از 18 سالگی توسط پزشک با مطالعه نتایج آزمایش مشخص می‌شود. ولی معمولا برای کسانی که سالم هستند و سابقه خانوادگی ندارند به صورت زیر است.
شروع آزمایش چربی خون مکرر برای مردان:
- اگر عوامل خطر قلبی و عروقی نداشته باشید، آزمایش منظم چربی از سن 35 سالگی باید شروع شود.
- اگر فاکتورهای مختلف مانند چاقی، دیابت، فشار خون بالا، سیگار کشیدن یا سابقه خانوادگی بیمار قلبی عروقی در سنین پایین وجود داشته باشید، آزمایش منظم از 25 تا 30 سالگی شروع می‌شود.
شروع آزمایش چربی خون برای خانم‌ها:
- اگر خانم‌ها مریضی خاص یا سابقه‌ای ندارند معمولا باید از سن 45 سالگی به بعد آزمایش چربی منظم انجام دهند.
- در صورت وجود هرگونه مشکل مانند چاقی، سیگار کشیدن دیابت، فشار خون بالا یا هرگونه سابقه خانوادگی بیماری قلبی عروقی باید آزمایش منظم از 30 تا 35 سالگی شروع شود.
فاصله زمانی مناسب برای آزمایش چربی خون در آقایان
| برای آقایان | |
|---|---|
| سن | تعداد دفعات آزمایش خون |
| 20 تا 44 سال | هر پنج سال یکبار |
| 45 تا 65 | هر یک تا دو سال یکبار |
| 65 سال به بالا | هر سال |
فاصله زمانی مناسب برای آزمایش چربی خون در بانوان
| برای بانوان | |
|---|---|
| سن | تعداد دفعات آزمایش خون |
| 20 تا 54 سال | هر پنج سال یکبار |
| 55 تا 65 | هر یک تا دو سال یکبار |
| 65 سال به بالا | هر سال |
اگر میزان کلسترول بد در خون بالا بود چکار کنیم؟
با تشخیص کلسترول بالا، دکتر می‌تواند درمان‌های مختلفی برای رساندن کلسترول به حالت نرمال را شروع می‌کند. به همراه درمان‌های دکتر، خودتان هم می‌توانید با انجام کارهای زیر در منزل کلسترول بالا را درمان کنید:
- ورزش کنید.
- از سیگار، ویپ، قلیان یا هرگونه محصولات تنباکو دار خودداری کنید.
- وزن خود را کاهش دهید.
- از مصرف فست فود و غذای پروسس شده اجتناب کنید.
- میزان قند بالا خون و فشار خون بالا را کنترل کنید.
- سعی کنید استرس و اضطراب خود را کاهش دهید.
- داروهایی که دکتر تجویز کرده را مصرف کنید.
به هیچ عنوان خودتان را سرزنش نکنید و مایوس نشوید. کلسترول بالا یک بیماری شایع است که کنترل آن با تغییر سبک زندگی امکان پذیر است. ولی یادتان باشد که تنهایی تغییر دادن نوع زندگی خیلی مشکل است.
از دیگران کمک بگیرید یا اگر کسی از خانواده کلسترول بالا دارد به ایشان کمک کنید. کلسترول بالا برای سالمندان مانند سم است و تغییر نوع زندگی برای آنها بعد از سالیان سال عادت خیلی مشکل تر خواهد بود. برای همین می‌توانید از پرستار سالمند برای کمک در تغییر زندگی و کنترل کلسترول کمک بگیرید.
خیلی وقت یک همدم سالمند کافیست تا بتواند با مهربانی و صبر خود سلامتی را به سالمند بازگرداند. در صورت نیاز به خدمات پرستاری با شرکت آسانیسم به شماره 02191304433 تماس بگیرید و ثبت سفارش کنید.
2 پاسخ
سلام خسته نباشید
من رفتم آزمایش چربی خون نشون میده که تمام کلسترولم 225عه. الان این بالاست؟ آخه درک نمیکنم من اصلا چاق نیستم چرا کلسترولم بالاست؟
سلام، اگر سن شما بالای 20 سال هست اونوقت بله کلسترول شما کمی بالای حد نرمال است. در نظر داشته باشید که کلسترول بالا ممکن است بدون وجود چاقی نیز اتفاق بیوفتد و دلایل متعددی مثل ژنتیک، تغذیه نامناسب، سن و جنسیت و میزان تحرک شما نیز روی سطح کلسترول شما تاثیر می‌گذاره.
اگر نگران سطح کلسترول خود هستید، بهتر است با پزشک متخصص خود مشورت کنید. آنها می‌توانند شما را راهنمایی کنند که چگونه می‌توانید با تغییرات در سبک زندگی و در صورت لزوم، داروها، سطح کلسترول خود را کنترل کنید.