اسهال حاد در سالمندان عارضه ای کشنده

کارایی اعضای بدن با افزایش سن و کهولت سالمند تحلیل رفته و عملکرد ضعیفتری خواهد داشت، دستگاه گوارش نیز دچار بیماریهای گوارشی سالمندان می شود. گاهی سالمند بیمار یا بستری در تخت، احساس ابتلا به بیماری اسهال می کند. اما این درحالیست که انسداد روده ای در اثر تجمع توده بزرگ مدفوع سفت و خشک بوجود آمده و مایعات دفع شده از کنار آن، با اسهال اشتباه گرفته می شود. بنابراین فرد مسن یا خانواده وی از داروهای ضد اسهال استفاده می کنند که در این شرایط فرد مسن دچار وضعیت وخیمی میگردد.

بیماری اسهال در سالمندان از اهمیت ویژه ای برخوردار است. چرا که این مسئله باعث دفع سریع آب بدن و بروز بسیاری نارسایی ها چون نارسایی کلیه، عدم کنترل تنظیم سدیم و پتاسیم خون و …  می شود. در پی این موارد سکته و مرگ حتی پیش روی آنان می باشد. آب از دست رفته بدن در صورت بروز این بیماری از طریق مایعات و سرم بازگردانده می شود. پرستار سالمند بیمار در منزل با در نظر گرفتن یک رژیم غذایی متعادل تا حدود زیادی می تواند از ایجاد این مشکل پیشگیری کند.

اگر فرد بطور ناگهانی دچار اسهال با شدت زیاد شود، دچار اسهال حاد شده است. اسهال حاد  نیاز به درمان پزشکی دارد یا گاهی بدون درمان برطرف می شود. اما طول مدت در اسهال مزمن طولانی تر است و بیش از 4 هفته ادامه دارد. اسهال مکرر (اسهالی که قطع شده و دوباره شروع می شود) نیز به عنوان اسهال مزمن در نظر گرفته می شود. در اکثر مواقع اسهال حاد بدلیل عفونت و غذاهای خاص ایجاد می گردد.

درمان خانگی اسهال در سالمندان

سالمندی دوران حساسی است و درمان بیماری‌ها باید در این دوره با ملاحظه بیش‌تری صورت گیرد. در بیماری اسهال نیز بهتر است ابتدا ریشه یابی صورت گیرد و بیماری به صورت ریشه‌ای درمان شود؛  با این وجود برخی افراد ترجیح می‌دهند این مشکل را خودشان و بدون استفاده از دارو یا مراجعه بعه پزشک، حل کنند. در ادامه به بررسی غذاهای مناسب برای درمان سالمندان میپردازیم.

مصرف روغن سیاه دانه

روغن سیاه دانه، حاوی فسفات، فسفر، آهن و کربوهیدرات است. از خواص آن می‌توان به نابودی میکروب‌ها و باکتری‌ها اشاره کرد. این روغن علاوه بر درمان خانگی اسهال سالمندان، در سلامتی پوست و مو، پیشگیری از ابتلا به سرطان و سرماخوردگی و … مفید است. برای استفاده از آن؛ ماست و روغن سیاه‌دانه را باهم مخلوط و روزی دو مرتبه میل کنید.

خوردن ماست

شاید تا کنون  چیز‌هایی درباره مصرف ماست برای درمان اسهال شنیده باشید؛ ماست به هضم غذا کمک کرده و باعث از بین رفتن باکتری‌های بد روده و عامل بازگشت باکتری‌های مفید در روده است. برای اثر بخشی بهتر، ماست را به صورت ترش، شیرین نشده و بدون طعم دهنده مصنوعی مصرف کنید.

مصرف زنجبیل

مصرف زنجبیل به عنوان یکی از راه‌های درمان خانگی اسهال سالمندان به شمار می‌رود و از گذشته نیز مورد استفاده قرار می‌گرفته است. مصرف زنجبیل برای آبرسانی بدن و جایگزین کردن مایعات از دست رفته در دوران اسهال مفید است. استفاده از آن به روش دمنوش، پودر شده و کپسول از متداول‌ترین روش‌های استفاده است. توجه داشته باشید، سالمندانی که به بیماری دیابت، سنگ کیسه صفرا، اختلالات خونریزی، بیماری‌های قلبی و… رو به‌رو هستند باید برای مصرف زنجبیل با پزشک خود مشورت کنند.

خوردن شنبلیله

مصرف دانه‌های شنبلیله یکی دیگر از راه‌های رهایی از اسهال در سالمندان است. مخلوط کردن دانه شنبلیه با آب و یا مخلوط کردن آن با ماست وزیره، دو روش مصرف آن جهت بهبود سالمند هستند.

مصرف سرکه سیب

سرکه سیب با ایجاد تاخیر در تخلیه معده، کند شدن روند گوارش، زمان بیش‌تری را برای سفت شدن به مدفوع می‌دهد. از طرفی سرکه سیب می‌تواند برخی از باکتری‌های مضرر را از بین برده و از این جهت نیز در درمان اسهال موثر باشد. البته در مصرف آن باید جوانب احتیاط رعایت شود و درمواردی که دارو مصرف می‌شود؛ برلای جلوگیری از تداخل دارویی، باید با پزشک مربوطه مشورت کنید.

مصرف برنج

برنج به دلیل داشتن نشاسته، یکی از غذاهایی است که باعث درمان اسهال می‌شود. مصرف کته برنج به همراه ماست از گذشته نیز به عنوان درمان خانگی اسهال سالمندان و سفت شدن مدفوع توصیه می‌شده است.

سایر مواد غذایی مناسب برای اسهال سالمندان

مواد غذایی دیگری نیز وجود دارد که برای سفت شدن مدفوع برای سالمندان مفید است. این مواد شامل:

• موز
• شاه توت
• آب انار
• سیب زمینی
• کشک و زردچوبه
• شکر و آب
• چای پوست پرتقال و….

در صورت بروز هریک از علائم زیر در بیمار مبتلا به اسهال، آن جدی گرفته و برای بررسی و درمان اقدام شود:

• بیش‌ از 48 ساعت‌ اسهال‌ به طول انجامد.
• در صورت مشاهده مخاط، خون، یا کرم در مدفوع‌.
• بالا رفتن تب‌ از‌ 3/38 درجه‌ سانتیگراد.
• احساس درد شدید در ناحیه شکم‌ یا راست‌ روده.
• مشاهده علائمی چون خشکی‌ دهان‌، خشکی‌ پوست و پوست‌ چروکیده‌، تشنگی‌ شدید، بی‌حالی‌، فرورفتگی‌ چشمها، کاهش‌ وزن‌ سریع‌ و ادرار کم‌ یا به‌ کلی‌ عدم‌ وجود ادرار که از علائم‌ کم‌ آبی‌ بدن سالمندان است در شیر خواران مبتلا به اسهال نیز، کم‌ آبی‌ بدن‌ از عوارض‌ خطرناک اسهال حاد می باشد.

استخدام پرستار سالمند در منزل موجب می شود پرستار این نشانه ها را به گروه های درخطر آموزش دهد تا در صورت مشاهده ی این علائم، اقدامات مناسب به سرعت انجام گیرد.

علت اسهال طولانی مدت در بزرگسالان

اسهال در بزرگسالان وقتی رخ می دهد که سرعت حرکت های روده یا حجم محتویات آن افزایش یابد. عوامل زیادی باعث بروز این عارضه می شوند، که غذاهای آلوده عمده ترین دلیل آن هستند به طورکلی می توان گفت که عوامل میکروبی یا ویروسی، شایع ترین علل اسهال طولانی مدت هستند.

برخی بیماری ها نظیر التهاب های روده‌ای، ایدز، ناسازگاری های غذایی یا مسمومیت ها هم می توانند این مشکلات گوارشی را ایجاد کنند. مصرف برخی از داروها هم می توانند عامل بروز باشند؛ آنتی بیوتیک ها از جمله این داروها هستند.

پیشگیری از اسهال در دوران سالمندی

برای بهبود اسهال در سالمند، پرستار در منزل بطور ناگهانی نباید تغییر رژیم غذایی دهد. در اسهال مزمن برای جلوگیری از برگشت آن، مواد غذایی را متداول به رژیم اضافه کنید.

برای پیشگیری از اسهال در دوران سالمندی، افراد می بایست:

• از ‌ غذاهای‌ بوفه‌ای‌ یا پیک‌نیکی‌ که‌ چندین‌ ساعت‌ در فضای آزاد بوده اند، غذاهای آماده و کنسروی، غذاهای دستفروشی، همچنین غذاهای‌ خام‌ و نیم‌پز مثل‌ غذاهای‌ دریایی‌ اجتناب نمایند. از نوشیدن آبهای تصفیه نشده خودداری کنید.
• رعایت کامل اصول بهداشتی بخصوص شستن دستان‌ خود قبل از صرف غذا و میان وعده و پس‌ از اجابت‌ مزاج‌ لازم برای پیشگیری  از اسهال است.
• مشورت با پزشک در صورت مصرف داروی خاص و دچار اسهال.
• برای جبران مایعات و الکترولیت‌های از دست رفته بدن، آب و مایعات فراوان مصرف نمائید.
• از مصرف شیر و مواد لبنی مانند بستنی و غذاهای چرب و سرخ شده اجتناب کنید.
• از مواد غذایی شیرین و شیرینی‌ها و انواع کیک‌ها و کمپوت‌ها (هم شیرین کننده‌های طبیعی و هم صنعتی) و همچنین از نوشیدن آب‌میوه و میوه‌های خام خصوصاً خانواده مرکبات (طبیعی یا صنعتی) پرهیز کنید.

از دیگر نکات برای پیشگیری از اسهال در دوران سالمندی این است که سبزیجات خام یا پخته کمتر مصرف کنید که البته برخی سبزیجات به بهبود بیماری اسهال کمک کرده مانند هویج پخته یا سیب زمینی پخته که به علت تفاوت نوع فیبر موجود در آنها، این سبزیجات به صورت قابض عمل می‌کنند.

علاوه بر  موارد ذکر شده در بالا غذاهای پُرپروتئین مانند گوشت و پنیر به علت محتوی فیبر کمتر ممکن است در ایجاد یبوست موثر باشند. خوردن موز نیز (تفاوت در نوع فیبر آن نسبت به سایر میوه‌ها)، برنج ساده پخته شده، مرغ پخته شده بدون روغن در بهبود شرایط کمک کننده است.

آسانیسم، مراقب سالمند بیمار

اگر در خانه، سالمندی دارید که نیاز به مراقبت دارد و به علت نگرانی از قیمت پرستار سالمند در منزل از دریافت این خدمات خودداری می کنید، باید بدانید که آسانیسم با در نظر گرفتن کلیه ی گروه ها مناسبت ترین قیمت ها را در این حوزه ارائه می دهد. چراکه آسانیسم خواهان بالا بردن سطح سلامت و افزایش کیفیت زندگی است.