علائم شب ادراری کودکان و روش‌های درمان آن

اختلال شب ادراری کودکان دلالیل گوناگونی با توجه به سن آنها دارد. نگهداری از کودک در سنین مختلف نیازمند داشتن حداقل  اطلاعات در خصوص بیماری‌ها یا اختلالات شایع و غیر شايع ویژه دوره سنی او است. اگر به دنبال سن پایانی شب اداری کودکان خود هستید در این مقاله همراه ما باشید.

شب ادراری چیست؟

شب ادراری با نام‌های متفاوتی چون (خواب ادراری، شب میزی) اختلالی در کودکان است که موجب بی‌اختیاری ادراري ناخودآگاه (اغلب شبانه) در کودکان می‌شود. شب ادارای زمانی آغاز می‌شود که کودک توانایی تنها دستشویی رفتن را داشته باشد ولی باز در خواب ادرار کند. بسته به سن یا شرایط کودک شب ادراری به دو نوع زیر تقسیم می‌شود:

• شب ادراری اولیه از زمان تولد تا حدود چهار سالگی ادامه دارد.
• شب ادراری ثانویه بعد از مدتی توقف این مسئله و کنترل کودک بر ادرار شبانه خود دوباره دیده می‌شود.

شب ادراری کودکان تا چه سنی طبیعی است؟

عارضه شب ادراری یک پدیده تصادفی در هنگام خواب در کودکان 2 تا 4 ساله است و در کودکان به معنی از دست دادن کنترل مثانه برای نگه داشتن ادرار در خواب است. به طور کلی، کودکان با رشد، کنترل بیشتری بر مثانه خود پیدا می کنند. شب ادراری مشکلی برای کودکان بالای 3 سال است که نمی توانند مثانه خود را در خواب کنترل کنند و ممکن است در روز یا شب این اتفاق برای آن ها بیفتد.

این مشکل در پسران بیشتر از دخترها دیده می شود و می تواند بسیار گیج کننده باشد! پس صبور باشید. دلایل مختلفی وجود دارد که باعث ایجاد این مشکل در کودکان می شود. به همین دلیل بهتر است ابتدا علت را پیدا کرده و سپس اقدام به درمان کنید.

زمانی که از فرد انتظار می رود مثانه خود را کنترل کند او در رختخواب خود را خیس کرده و هنگامی که با این صحنه روبرو شود برایش بسیار شرم آور است. برای یک کودک تنبل، خیس کردن تخت قبل از هفت سالگی غیرمعمول نیست؛ زیرا کودک هنوز در حال رشد است. والدین باید صبور باشند تا روح شکننده فرزندان خود را از آسیب محافظت کنند. تغییرات سبک زندگی مانند آموزش مناسب و گاهی استفاده از خدمات پزشکی برای درمان این عارضه موفقیت آمیز است.

در کودکان 2 تا 4 ساله، شب ادراری یک اتفاق رایج است، اما جای نگرانی نیست. معمولاً این پدیده با افزایش سن از بین می رود و در صورت تداوم می توان با خدمات پزشکی و مشاوره ویژه این اختلال را بهبود بخشید.

علت شب ادرای در کودکان

در برخی موارد، خانواده ها با این چالش هایی مانند ترس، مرگ ناگهانی در خانواده و طلاق والدین دست و پنجه نرم می کنند که می تواند منجر به شب ادراری در کودکان شود.

شب ادراری دلایل زیادی دارد و کودک شما معمولاً به دلایل مختلف قادر به کنترل ادرار خود نیست. این دلایل به شرح زیر است:

• اضطراب
• دیابت
• آپنه انسدادی خواب
• مثانه بیش فعال
• رشد فیزیکی کند
• مثانه کوچک
• تاخیر در رشد مثانه
• نقص توجه و بیش فعالی ( ADHD)
• یبوست مداوم و فشار زیاد به مثانه
• عفونت مجاری ادراری
• مشکلات ساختاری در دستگاه ادراری
• ترشح نشدن هورمون ضد ادرار در هنگام خواب در بدن

بیشتر دلایل معرفی شده می‌تواند به دلیل اختلال خواب در کودکان باشد. برای همین بهتر است با یک دکتر مشورت کنید تا مطمئن شوید که شب ادراری کودک‌تان به دلیل این مشکل جدی نباشد.

اعضای خانواده به خصوص والدین ارتباط نزدیکی با فرزندان دارند، بنابراین علاوه بر ایفای نقش آموزشی موثر می تواند دلیلی برای ایجاد چالش یا کاهش مشکل در درمان صحیح باشد. پس اگر فرزند شما چنین مشکلی دارد بهتر است با این موضوع به درستی رفتار شود تا کودک احساس خجالت نکند.

برخی از خانواده ها ممکن است سعی کنند با سرزنش، ضرب و شتم و حتی نادیده گرفتن این مشکل را به حداقل برسانند، در حالی که این امر می تواند باعث استرس و اضطراب زیادی شود و استفاده از خدمات پزشکی را کم بازده کند.

استفاده از مشاوره های پزشکی و روانشناسی برای بهبود این بیماری بسیار موثر است. الگوی خواب به گونه ای است که پس از چند ساعت فرد به خواب عمیق می رود، برخی خانواده ها ترجیح می دهند کودک را به طور متناوب با زنگ ساعت بیدار کنند، اما تعهد جدی به این برنامه ندارند. در حالی که این قانون نامنظم نه تنها نمی تواند موثر باشد، بلکه پیامدهای منفی نیز به همراه دارد.

وقتی کودک بیش از 5 سال سن دارد معمولاً زنگ خطر ترک تختخواب شروع می شود و والدین را نگران می کند. اغلب می توان با آموزش صحیح شب ادراری را در کودکان 2 تا 4 ساله کاهش داد.

کارشناسان از خانواده ها می خواهند که شب ادراری را به عنوان یک فاجعه بزرگ تلقی نکنند، بلکه با ارزیابی دقیق در جلسات مشاوره نسبت به این پدیده آگاهی کسب نمایند.

در برخی موارد، عوامل ژنتیکی دخیل هستند، اگرچه بیماری کلیوی یا مثانه به ندرت می تواند منشا چنین مشکلی برای کودک باشد، ولی در صورت عدم درمان می تواند روح و روان را از بین ببرد.

علائم شب ادراری در کودکان

علائم اصلی اختلال شب اداری در کودکان عبارتند از:

• خیس کردن مکرر رختخواب
• خیس کردن لباس
• ادامه یافتن شب ادراری بعد از یک هفته
• شب ادارای حداقل دو بار هفته

اگر کودک برای اولین بار شب ادراری داشت، این نشانه بیماری یا اختلال شب ادراری نمی‌شود. ممکن است کودک قبل از خواب آب زیاد مصرف کرده باشد.

شب ادراری کودکان و عوامل روحی

در حالی که در گذشته پزشکانی چون ابوعلی سینا علت اصلی شب ادراري را سنگين بودن خواب کودک دانسته‌اند امروزه اغلب پژوهش‌ها و نظریات به تأثیر مهم عوامل روحی، انگیزشی و هیجانی در بروز مشکل شب ادراري (باز هم تأکید می‌شود به عنوان یکی از عوامل اصلی) در کودک اشاره می‌کند.

کمبود اعتماد به نفس در کودک، استرس و اضطراب پنهان و آشکار کودک، مشکلات خانوادگی، تغییر ساعات خواب و… که خود می‌تواند معلول عوامل مختلفی همچون طلاق والدین، نگهداری کودک و… باشد.

مراقب یا پرستار کودک در منزل در درجه نخست باید علت اصلي شب ادراري کودک را بداند که طبعاً مراجعه به پزشک و انجام يک سری آزمایشات و همچنین  مراجعه کودک به مشاور راهگشا خواهد بود. در این موارد پس از بررسی در مواردی که علت شب ادراري کودک استرس است. پرستار کودک در منزل باید تلاش کند در نگهداری از کودک تغییرات جدی اعمال کرده و محیط و بستر آرامش بخش تری برای کودک فراهم کند.  از آرامش در رنگ و شکل فضای داخلی اتاقی که کودک در آن می‌خوابد و نور مناسب گرفته تا نوع برخورد خود با کودک.

تشویق‌های مراقب کودک در کاهش شب ادراري بسیار مؤثر است.

شماتت پی در پی کودک، محکوم کردن او به بی‌توجهی، نادانی، مقایسه بی مورد با هم‌سن و سالان بخصوص در این مورد،  اغلب نتیجه‌ای جز سرخوردگی، کاهش اعتماد به نفس در او ندارد و اگر کودکی دچار شب ادراري بود قطعاً باید در این‌گونه موارد نیز مراقبت بيشتري از او شده و از روش‌های افزایش اعتماد به نفس بهره برده شود.

چه زمانی باید برای شب ادراری کودکان اقدام کرد؟

این شرایط معمولا پدر و مادر را نگران و آرامش زندگی خانوادگی را تحت تاثیر قرار می‌دهد. همانطور که گفته شد این مسئله بین کودکان تا سن 7 سالگی طبیعی است. اما هر زمان احساس کردید که این مشکل می‌تواند ریشه در مشکلات جسمی و روحی دیگری داشته باشد، بهتر است به پزشک اطفال مراجعه کنید. درمان و آموزش، جایگزین مناسب با متهم کردن کودک به تنبلی او است. سرزنش، تنبیه و رفتار مناسب والدین می‌تواند باعث ماندگاری این مشکل و رفتار مناسب باعث رغبت به درمان و همراهی با والدین ‌شود.

نگهداری از کودک و درمان خانگی شب ادراری

برای شب ادراری خفیف نیازی به درمان خاص وجود ندارد. در بیشتر مواقع کودکان با بزرگ شدن دیگر شب ادراری نخواهند داشت. در غیر این صورت می‌توانید از تکنیک‌های زیر برای درمان شب ادراری استفاده کنید:

توانبخشی کف لگن برای درمان شب ادراری

در قسمت کف لگن مانند سایر قسمت‌های بدن چندین عضله وجود دارد. زمانی که این عضلات به درستی کار نکنند، یعنی ضعیف یا سفت و منقبض شوند، مشکلاتی در دفع ادرار و مدفوع به وجود خواهند آورد. زمانی که مشکل نگه‌داشتن ادرار فرزندتان مربوط به مشکلات لگنی و ماهیچه‌های ناحیه لگن باشد؛ پزشک در حضور پدر و مادر و از روی لباس معاینه و درمان دستی را انجام می‌دهد. او همچنین برای رفع این مشکل از بازآموزی مثانه، بازآموزی عضلات کف لگن، تغییر رژیم غذایی و … بهره می‌گیرد.

درمان شب ادراری با روش‌های خانگی

با وجود اینکه درصورت مشکلات غیر طبیعی ادرار بهتر است ریشه‌یابی صورت گیرد و به یافتن علت پرداخته شود؛ اما بعضی از راهکار‌های پیشنهاد شده توسط متخصصان طب سنتی می‌تواند مشکل کودک را حل کند. ماساژ زیر شکم کودک با روغن زیتون، مصرف قره قروت، دارچین، مصرف عسل قبل از خواب نمونه‌ای راه‌های درمان خانگی  شب ادراری در کودکان هستند.

آیا دارویی برای درمان شب ادراری کودکان وجود دارد؟

دارو درمانی یکی دیگر از روش‌هایی است که پزشک ممکن است برای درمان این اختلال در نظر بگیرد. دلیل تجویز دارو می‌تواند به دلایل مختلف باشد. مثلا زمانی که پزشک تشخیص دهد؛ دلیل مشکل کودک، عفونت ادرار است؛ از آنتی بیوتیک‌ها برای درمان او استفاده می‌کند. گاهی نیز برای کاهش تولید ادرار توسط کلیه، از دسموپرسین استفاده می‌شود. توجه داشته باشید استفاده خودسرانه دارو با عوارض و مشکلاتی برای کودک همراه است و دارو حتما باید توسط پزشک تجویز شود.

با همراهی آسانیسم، نگران شب ادراری کودکتان نباشید!

مشکلات خیس کردن رختواب در کودکان، علاوه بر ایجاد نگرانی در والدین، باعث ایجاد مشکلاتی مثل خجالت زدگی و اضطراب در کودک می‌شود. در این شرایط همراهی و مراقبت از کودک توسط یک فرد با تجربه و آگاه می‌تواند علاوه بر کاستن از نگرانی پدر و مادر، کودک را، در درمان همراه کند. آسانیسم با همکاری پرستاران و پزشکان با تجربه می‌تواند به شما در تشخیص علت شب ادراری، و درمان آن در منزل کمک کند. برای ثبت سفارش کافی است با شماره 02191304433 تماس حاصل فرمایید.