سردردهای سالمندان و میگرن

افراد مسن نسبت به جوانان کمتر دچار سردرد می شوند. تحقیقات نشان می دهد، زنان در طول زندگی سردردهای بیشتری را نسبت به مردان تجربه می کنند. به عنوان مثال، در سنین 21 تا 34 سالگی، شیوع سردرد در زنان 92٪ و در مردان 74٪ است.  پس از سن 75 سالگی، شیوع به ترتیب به 55٪ و 21٪ کاهش می یابد. این سردردها منجر گاهی به میگرن میشوند.

میگرن با افزایش سن ناپدید می شود. در سن 70 سالگی، فقط 10٪ از زنان و 5٪ از مردان آن را تجربه می کنند. اما برخی سردردها در سنین بالاتر می تواند خطرناک باشد. مراقبت از سالمند در منزل در این شرایط می تواند به او در مقابله با این بیماری کمک کند.

چالش های اولیه برای تشخیص میگرن

میگرن اغلب توسط بیمارانی که تصور می کنند “این فقط یک سردرد است” اشتباه درک می شود و مجبور هستند به تنهایی با آن مقابله کنند. در حقیقت، فقط از هر سه نفر که یک حمله میگرنی را تجربه کرده اند، در مورد علائم خود با پزشک خود صحبت می کنند و تنها نیمی از این افراد به درستی تشخیص داده می شوند.

در اغلب موارد، میگرن به علت سردردهای نوع تنشی یا سینوس تشخیص داده می شود و در نتیجه، در بعضی از بیماران رژیم درمانی مناسب برای دستیابی به تسکین داده نمی شود. سایر علائم برای ساعت ها تا روزها ماندگار است و می تواند آنقدر شدید باشد که افراد نتوانند زندگی روزمره خود را داشته باشند.

سردردهای سنین سالمندی دو نوع اولیه و ثانویه دارد. اکثر این سردردها از نوع اولیه و درصد 70 تا 80 را به خود اختصاص می دهد. در سنین 50 تا 65 سال، سردرد ثانویه با بروز مشکل در فضای جمجمه ایجاد می گردد. همچنین در افراد بالای 50 سال سردردهای اولیه شامل: میگرن، سردردهای تنشی، هیپنیگ، یکطرفه دوره ای و خوشه ای  است.

سردردها معمولاً با سكته مغزی همراه است. در مطالعه‌ای که روی 163 بیمار سکته مغزی انجام شده است، 60٪ از سردردها به ویژه در زنان مبتلایان به سردرد گزارش شده است.

چگونه سردرد در سالمندان را تشخیص دهیم

چگونگی تشخیص نوع سردرد بویژه میگرن در سالمندان از سی تی اسکن، ام آر آی مغز و یا تست های آزمایشگاهی امکان پذیر است. بنابراین بر اساس تشخیص نوع سردرد، درمان های مربوط به آن انجام می گیرد.

انواع سردرد های اولیه

سردرد های اولیه در افراد بالای ۵۰ سال دیده می شود و شامل انواع زیر است:

• میگرن
• سردردهای تنشی
• هیپنیگ
• یکطرفه دوره ای
• خوشه ای

میگرن

میگرن نوعی سردرد شدید است که معمولاً بیشتر از 4 ساعت طول می کشد و بیشتر در خانم ها رخ می دهد. اگرچه سردردهای میگرنی اغلب با افزایش سن کاهش می یابد، اما آنها هنوز دومین نوع سردرد در بزرگسالان مسن محسوب می شوند.

احتمالاً زیرگروه میگرن نیز با افزایش سن تغییر می کند، به عنوان یک میگرن “اواخر عمر” که خفیف تر است ممکن است در بزرگسالان مسن تر ایجاد شود یا یک هاله میگرنی بدون سردرد که بیشتر در افراد بالای 45 سال مشاهده می شود. بسیاری از علائم از جمله تهوع، استفراغ و حساسیت به نور و صدا با افزایش سن کاهش می یابد، در حالی که علائم خود مختار و درد گردن تمایل به افزایش دارند.

سردردهای تنشی

TTH یا سردردهای تنشی شایعترین نوع سردرد اولیه در افراد مسن است. فرکانس و شدت آن به طور کلی با افزایش سن کاهش می یابد، بنابراین به طور کلی TTH به عنوان یک مشکل مهم به پزشکان گزارش نمی شود. درمان آن ممکن است نیاز به پیشگیری کننده ها (داروهای ضد افسردگی) و درمان های حاد داشته باشد؛ که به دلیل افزایش چند دارویی و ایجاد علائم همراه با افزایش سن توصیه نمی شود. به ویژه، داروهای ضد افسردگی ممکن است در افراد مبتلا به آریتمی قلبی منع مصرف داشته باشند و به طور کلی ممکن است اثرات ضد کولینرژیک بیش از حدی را در افراد مسن ایجاد کنند. علاوه بر این، داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی اغلب در افراد مبتلا به اختلالات گوارشی، کلیوی یا قلبی باید با احتیاط مصرف شود.

هیپنیک (hypnic)

سردرد هیپنیک یک بیماری نادر است که معمولاً فقط در بزرگسالان بالای 50 سال اتفاق می افتد و بیشتر اوقات در سن 60 سالگی شروع می شود. این سردردهای خفیف تا متوسط با دوره کوتاه مدت در هنگام خواب فرد را تحریک می کند. این درد معمولاً کسل کننده است اما با علائم دیگر میگرن یا سردردهای دیگر همراه نیست.

سردرد یکطرفه دوره ای: اضطراری پزشکی

سردرد یکطرفه دوره ای، که اغلب توسط بیماران به عنوان “بدترین سردرد زندگی من” توصیف می شود شامل درد ناگهانی و شدید است که در مدت زمان 60 ثانیه به اوج خود می رسد. این علائم نشان دهنده نیاز به ارزیابی فوری پزشکی است و شرایطی مانند خونریزی داخل جمجمه باید بررسی شود.

در صورت عدم وجود خونریزی داخل جمجمه، سایر علل جدی که باید بررسی شوند شامل سندرم انعقاد عروق مغزی برگشت پذیر، ترومبوز سینوس وریدی مغزی، برش شریانی دهانه رحم، مننژیت، آنسفالیت و افت فشارخون داخل جمجمه است.

سردرد از نوع خوشه ای

آرتریت سلول غول پیکر، یک بیماری چندرسانه ای جدی است که به طور مکرر بر شریان تمپورال یا شاخه های شریان کاروتید تأثیر می گذارد اما ممکن است در آئورت و شاخه های اصلی آن نیز وجود داشته باشد، شریانی سلول غول پیکر در افراد بالای 50 سال رخ می دهد و بروز افزایش می یابد.

سردرد گسترده (شریانی جمجمه) اولین علامت آن است. علائم دیگر شامل نقص بینایی و نوروپاتی محیطی است. این بیماری ممکن است در بعضی از بیماران خاموش باشد. تشخيص آن تنها با بيوپسي شرياني  قابل اثبات است كه نشان دهنده واسكوليت با التهاب سلول هاي تك سلولي تك هسته اي است .

راه های درمان میگرن

1. اصلاح وزن

افرادی که چاقی مریضی دارند در مقایسه با افراد با شاخص توده بدنی طبیعی (BMI)، بیش از دو برابر احتمال ابتلا به میگرن را دارند. شش ماه پس از جراحی چاقی، فرکانس HA ماهانه به طور قابل توجهی کاهش یافته است.

2. ورزش

برخی از آزمایش ها نشان داده، که بیماران میگرنی هنگامی که به عنوان گزینه ای برای آرامش درمانی یا دارو از ورزش منظم بهره مند می شوند نشانه های بیماری در آنها کاهش می یابد.

3.  مصرف دارو

انتخاب دارو باید براساس نوع سردردی باشد که تحت درمان است، اثر بخشی دارو، عوارض جانبی و هزینه های دارد. برخی از داروهای، مانند تریپتان ها، نمی توانند در بیماران مسن تر که دارای بیماری قلبی عروقی هستند ، مورد استفاده قرار گیرند، زیرا خطر وازواسپاسم در آنها افزایش می دهند.

طبق آنچه گفته شد سردرد و میگرن در افراد مسن کمتر از جوانان دیده می شود اما از آنجایی که فرد در این سن نمی تواند هر دارویی را مصرف کند بنابراین اعضای خانواده باید این بیماری را جدی بگیرند.

امروزه استفاده از خدمات پرستاری  و استخدام فردی متخصص، می تواند کمک زیادی به اعضای خانواده هم از نظر هزینه و هم از نظر مراقبت های تخصص داشته باشد. اگر ساکن تهران یا کرج هستید می توانید از خدمات پرستاری سالمند در کرج و یا پرستار سالمند در منزل تهران آسانیسم استفاده کنید.