علائم سکته قلبی در سالمندان

پیری پدیده ی اجتناب ناپذیری است که با خاتمه رشد در همه اشخاص به تدریج شروع شده و در نتیجه آن ترکیب بدن تغییر کرده و کارآیی بدن با پیشرفت سن کاهش می یابد. بیماری های قلبی عروقی به خصوص  سندروم حاد کرونر، رایج ترین و مهم ترین علت مرگ در اکثر جوامع است؛ و انفارکتوس میوکارد نماد کشنده ی آن به حساب می آید. بیماری های قلبی در افراد میانسال با یک نشانه شروع شده، آرام آرام رشد می کند و شدید می شوند. در واقع با افزایش سن، سیستم قلبی عروقی دچار تغییرات غیر قابل بازگشتی می شود.

از این تغییرات می توان به افزایش ضخامت و تنگی عروق اشاره کرد. قلب در نتیجه این تغییرات ناچار است که خون را با شدت و فشار بیشتری پمپاژ کند و به تدریج فشار خون شخص افزایش می یابد. سرانجام این وضعیت، اختلال در ضربان قلب و ایجاد نارسایی قلبی یا سکته قلبی است.

متاسفانه به دلیل ویژگی های زندگی شهری، کاهش فعالیت فیزیکی، افزایش وزن، افزایش مصرف توتون و تنباکو، استرس های ذهنی و شغلی و همین طور عدم توجه به توصیه های سلامت، میزان بیماریهای قلبی در کشورهای در حال توسعه در حال افزایش است. البته امروزه با استفاده از خدمات پرستاری در منزل می توان کمی در جهت عمل به توصیه های سلامت ارتقا پیدا کرد و سطح سلامت سالمندان را افزایش داد.

سکته قلبی چیست

وقفه طولانی مدت در خونرسانی عضله قلب یا میوکارد در اثر مسدود شدن شریان های کرونر، باعث انفارکتوس میوکارد یا سکته قلبی (MI) خواهد شد. عضلات قلب در اثر قطع خونرسانی اکسیژن رسانی ناکافی خواهند داشت، که موجب مرگ (نکروز) عضلات قلب می شود. اصطلاح عمومی حمله قلبی نیز انفارکتوس میوکارد هم گفته می شود. بطور معمول تشکیل پلاک در طول زمان (آترواسکلروز) علت انفارکتوس است. همچنین امکان دارد در اثر ایجاد لخته هایی در ارتباط با آترواسکلروز داخل رگ تشکیل شود.

نشانه های حمله ی قلبی چیست

علائم و نشانه های حمله قلبی در افراد متفاوت بوده، همچنین شدت آن از خفیف تا شدید می باشد بنابراین افراد بخصوص سالمندان می بایست علائم احتمالی را بیاموزند. پرستار سالمند در منزل این علائم را باید به سالمند بیاموزد تا در صورت تنها بودن، سالمند اقدامات درست را به موقع انجام دهد.

• درد در قفسه سینه
• درد شانه و بازو (ممکن است فقط یکی از بازو ها درگیر شود یا هردو)
• درد گردن
• تنگی نفس
• ضعف و خستگی
• غش
• تعریق شدید و احساس سردی در تمام نقاط بدن
• نگرانی و اضطراب
•  کاهش اشتها
• تهوع و سوءهاضمه
• گیجی

اگر علائمی چون احساس فشار آزاردهنده، سنگینی یا درد در وسط قفسه سینه که به طور ناگهانی در شما شروع شود و چند دقیقه ادامه دار باشد، از علائم بالینی مهم در حمله قلبی است.

اگر این درد به شانه ها، گردن، بازوها و فک پایین انتشار یابد، جدی تر خواهد بود. تفسیر درد افرادی که دچار حمله قلبی شدند: اینکه گویی فردی بر قفسه سینه شان ایستاده و فشار و دردی ناشی از آن حس کرده، یا پیچیدگی طناب به دور قفسه سینه حس شده که دردی سنگین را شرح داده اند.

امری بسیار خطرناک وجود دارد چراکه اغلب موارد علائم حمله قلبی با التهاب معده (بیماری گاستریت) اشتباه گرفته شده بنابراین هنگام وقوع حمله قلبی، برای انجام اقدامات لازم سریعا بیمار را به مراکز درمانی برسانید. هنگام وقوع حمله قلبی می‌توانید جهت انتقال بیمار به بیمارستان مورد نظرتان و مراقبت‌های ویژه در حین انتقال، همچنین بالا بردن سرعت حمل بیمار از سرویس آمبولانس خصوصی تهران استفاده کنید. در افراد سالمند، حمله قلبی می تواند با علایم افت فشار خون و سقوط تظاهر یابد و نشانه های معمول حمله قلبی وجود نداشته باشد. در حملات قلبی زمان درد ناشی از سکته قلبی بیش از 15 دقیقه طول می کشد، این درد با استراحت و استفاده از قرص زیرزبانی (نیتروگلیسرین) از بین نمی رود.

عوامل خطر مرتبط به سکته ی قلبی

تغذیه نامناسب، چاقی، فعالیت بدنی ناکافی، مصرف سیگار، فشارخون بالا، اختلال در چربی های خون، دیابت و سن بالا مهم ترین عوامل خطر در بیماریهای قلبی و عروقی می باشند. افراد دارای سابقه خانوادگی بیماری قلبی و سالمندان (سن بیش از ۶۰ سال) بیش از دیگران در معرض ابتلا به بیماریهای قلبی قرار دارند.

تست های تشخیصی

•    الکتروکاردیوگرام
•    کاهش فشار نبض در اثر کاهش برونده قلبی
•    افزایش تعداد سلول های سفید خون (WBC) به خاطر پاسخ التهابی به آسیب
•    شیمی خون: بالا رفتن سطح کراتین کیناز MB (CK-MB)
•    کم شدن برونده ادراری به کمتر از 25 میلی لیتر در ساعت بخاطر کاهش جریان خون کلیوی

مراقبت های مرتبط با سکته قلبی

پرستار در منزل به صورت دائم علائم بیمار سکته قلبی را باید چک کند. علائمی چون درد فک و دست چپ، قفسه سینه، پشت گردن، تنگی نفس، تپش قلب، حالت تهوع، سوزش معده و … در صورت مشاهده سریعاً به پزشک اطلاع دهد. در صورتیکه وضعیت بیمار یا سالمند حاد شد، اورژانس را باخبر کرده و البته اطلاع از کمک های اولیه پرستار سالمند مفید بوده تا اورژانس برسد.

تشویق فرد میانسال و ایجاد تمایل به ورزش و فعالیت های بدنی در صورت توانایی جسمی توسط پرستار باید انجام شود. ساده ترین ورزش پیاده روی و قدم زدن روزانه 30 دقیقه به کنترل بیماری های قلبی کمک می کند.

از بیماریهای اصلی دوران سالمندی و تاثیر گذار سلامت قلب و عروق، فشار خون بالا می باشد. از وظایف پرستار چک کردن فشار خون روزانه یا در زمان مشخص شده توسط پزشک یا با تغییر حالات فرد است. کنترل فشار خون در افراد سالمند بیشتر با استفاده از دارو تجویز شده پزشک و رعایت سبک زندگی سالم و تغذیه درست امکان پذیر است.

رژیم غذایی بیماران قلبی سالمند خاص طوریکه از اضافه وزن جلوگیری کرده و متناسب با فعالیت های روزانه وی هست. مصرف غذاهای دریای برای این افراد بیشتر توصیه می شود. همچنین استفاده از میوه و سبزی و حذف نمک و روغن تا حد ممکن در وعده غذایی آنها پیشنهاد می شود.

عادات بد استعمال دخانیات و سیگار کشیدن و خطر حمله قلبی را افزایش می دهد. آسیب دیدگی قلب با استعمال سیگار در کنار افزایش فشار خون بیشتر می شود. استرس و اضطراب از دیگر عوامل در فرد میانسال بوده که منجر به حمله قلبی می گردد. در این موارد با وجود پرستار می توان با صحبت به عنوان همدم سالمند و همدلی یا سرگرم کردن بیمار به کارهایی چون گوش کردن موسیقی و … آرامش را به وی برگردانید.

استفاده به موقع و منظم داروهای مهم تجویز پزشک در کنترل فشار، کلسترول و سلامت عملکرد قلب مفید است. در مواردی که سالمند به داروها واکنش خاصی نشان داده با خانواده یا فرزندان وی هماهنگ کرده و با یادداشت موارد به پزشک اطلاع داده شود.